Praca jest ona adresowana do osób zajmujących się szeroko pojętą problematyką ochrony środowiska. Celem monografii była inwentaryzacja i przyrodnicza charakterystyka małych zbiorników wodnych w zachodniej części aglomeracji Krakowa oraz propozycja ochrony wybranych akwenów. Badaniami objęto ponad sto istniejących zbiorników. Teren badań obejmuje siedem zachodnich dzielnic miasta. Przedmiot badań stanowiły małe zbiorniki wodne o powierzchni nieprzekraczającej 1 hektara, jednak nie mniejszej niż 100 metrów kwadratowych, zarówno naturalne, jak i sztuczne, trwałe, okresowe i efemeryczne, o zróżnicowanej genezie i parametrach morfometrycznych. Wśród zinwentaryzowanych zbiorników znajdują się również sztuczne obiekty, takie jak stawy wiejskie i dworskie, nowo tworzone duże oczka ogrodowe, zbiorniki przeciwpożarowe czy zbiorniki powstałe w wyrobiskach poeksploatacyjnych. Z przyrodniczego punktu widzenia niekiedy znacznie różnią się one od zbiorników naturalnych, mimo to jednak spełniają podobne funkcje ekologiczne. Przeprowadzona charakterystyka dotyczy zarówno samych zbiorników, jak i ich otoczenia rozumianego jako obszar fragmentu zlewni w bezpośrednim sąsiedztwie akwenu. Każdy badany zbiornik został zinwentaryzowany w terenie według szczegółowych kryteriów. Przyjęty został jednolity schemat dokumentacji obiektów w formie karty inwentaryzacyjnej uwzględniającej zebrane dane opisowe, dokumentację fotograficzną i kartograficzną. Niektóre spośród istniejących obiektów znajdują się na terenach prywatnych, przez co dostęp do nich jest utrudniony bądź niemożliwy. Do inwentaryzacji tych zbiorników zastosowano skrócony schemat opisu.
- Spis treści
-
1. Wprowadzenie 9
2. Obszary wodno-błotne 13
2.1. Jeziora 14
2.2. Stawy 15
2.3. Małe zbiorniki wodne 15
3. Charakterystyka małych zbiorników wodnych 17
3.1. Geneza i budowa misy zbiornika 17
3.2. Parametry morfometryczne zbiornika 18
3.2.1. Podstawowe parametry nawodne zbiornika 19
3.2.2. Podstawowe parametry subakwalne zbiornika 19
3.3. Pozostałe wybrane parametry zbiornika 20
3.4. Flora i fauna zbiornika 20
3.5. Charakterystyka obrzeża i zlewni zbiornika 22
3.6. Powiązania ekologiczne zbiorników – bariery i korytarze ekologiczne 23
4. Znaczenie, zagrożenia i ochrona małych zbiorników wodnych 25
4.1. Znaczenie obszarów wodno-błotnych 25
4.2. Klasyfikacja zagrożeń małych zbiorników wodnych 27
4.3. Ochrona małych zbiorników wodnych 29
4.4. Prawna ochrona małych zbiorników wodnych 30
5. Metodyka badań oczek wodnych na terenie zachodniej części Krakowa 32
5.1. Teren badań 32
5.1.1. Rzeźba terenu i geologia 32
5.1.2. Wody powierzchniowe Krakowa 33
5.1.3. Ochrona przyrody na terenie zachodniej części Krakowa 34
5.2. Metodyka badań – szczegółowa inwentaryzacja 36
5.3. Karta inwentaryzacyjna zbiorników 36
6. Inwentaryzacja małych zbiorników wodnych w zachodniej części Krakowa 40
6.1. Karty inwentaryzacyjne zbiorników wodnych 46
6.2. Opracowanie wyników inwentaryzacji zbiorników wodnych 155
6.3. Propozycje ochrony wybranych obiektów 165
6.3.1. Propozycje objęcia ochroną małych zbiorników wodnych 165
6.3.2. Autorskie propozycje objęcia ochroną małych zbiorników wodnych 168
6.3.3. Niezachowane małe zbiorniki wodne 176
7. Podsumowanie 179
Literatura 180